Thứ Sáu, 22 tháng 8, 2014

Saigon ban đêm {tạp chí Hiện Đại - Nguyên Sa chủ trương - 1960}












“Saigon ra đường không áo dài/ Em sợ đang mùa gió chướng bay” (Duyên Anh) …

Những ngày này, Saigon đang đau đớn trong cuộc đại phẫu cưỡng ép, những ngày “đường êm quên tên vẫn nhớ” bị dày xéo bởi những cào cấu, biến tất cả thành hoang tàn từ những “kẻ đến sau” cố ra sức “làm cho, cho hại, cho tàn, cho cân”… tôi không còn chạy xe ngang qua khu trung tâm, tôi không còn muốn “tám phố” mỗi “sáng chủ nhật trời trong” với một lời hẹn “lên Saigon”, tôi hết còn “đi rất chậm buổi chiều” khi phải vòng tránh qua những đống xà bần ngổn ngang và những khoảng đất trơ trọi như minh chứng quyết liệt cho sự tàn bạo tẩy xóa , cho sự cướp trắng “chút lòng trinh bạch từ sau xin chừa … tôi thấy như mình đang “đi lạc vào những phía không đường về”. 


Saigon rồi còn gì đây ngoài những cao ốc vô hồn, những địa chỉ chỉ là những con số trơ trẽn… Đập hay giữ, cải tạo hay san bằng, người ta tranh luận nhau bằng cảm tính, bằng lý tính đã nhiều …Tôi chỉ muốn hỏi, mất đi một tòa nhà mang trong lòng nhiều ký ức và bản thân nó cũng đã trở thành ký ức của nhiều người (và trước đó còn là truất phế Eden, nát tan Xuân Thu, bức tử Chi Lăng… và những ngày sắp tới sẽ là một cưỡng bức mới mà nạn nhân – “người di tản buồn” lần này chính là bức tượng thánh tổ truyền tin của quân lực VNCH - Trần Nguyên Hãn … ) phải chăng sẽ là (những) hổ thẹn (nữa) cho thành phố mất tên này, sẽ là một hối tiếc bất khả vãn hồi để rồi trên linh hồn vất vưởng của Saigon, người ta sẽ chỉ còn biết “im lặng thở dài” vì tất cả cuối cùng gì cũng sẽ là muộn màng cho một lần cứu vớt?


Những ngày này, nhìn đâu, nghe đâu, đọc đâu... tôi cũng mường tượng đó là lời ai điếu cho những tàn rữa cuối cùng … 


“Mùi lá ải nào thơm quanh đây

Lời khấn nguyện làm run chân ai 
Vườn cỏ hoa xác xơ dế buồn kêu bầy 
Ðời vắng tanh như chẳng ai 
Dám mong chờ ai nữa 
Thôi nước mắt xin đừng rơi
Thôi gió rét xin ngừng lay
Cho ngày về đã tả tơi này
Còn một niềm tin cuối đường đắng cay..” (Nguyễn Đình Toàn)

 Đã tả tơi, đã đắng cay… nhưng rồi, cũng từ văn chương của 20 năm miền tự do, tôi biết rằng, hồn phách của Saigon còn mãi đây, còn hoài hoài. Bởi có tập đoàn nào, chuyên chính nào có thể xâu xé một lần nữa những “hồn là tình anh”, những ký ức đã thành văn, thành thơ … của mảnh đất bùng-binh-đèn-màu-phô-sắc, mảnh đất “nắng vàng xoài, mưa xanh vú sữa / Nỗi sầu riêng hồn anh lịm cơn mê”, mảnh đất “nắng thi ca, cả mưa tiểu thuyết“/”tiếng hát thê lương, điệu ru kỷ niệm …” 


Và họ bắt ngưng được chăng những cơn mưa trưa nồng mùi đất, những “giọt mưa tìm tới để chia lầm lỗi với người hoài trinh…” Họ rào chắn được chăng “nắng Trương Minh Giảng, lá hè Tự Do” , họ bức tử được chăng “nắng rọi trong đầu những trắng bao la/ còn đôi mắt tôi ở nhà bè Gia Định/ ở ngã Tư Bảy Hiền ly nước mía, má, môi” …


Saigon đã hóa thân thành những kỉ niệm, thành mưa, thành nắng, thành ngõ nhỏ, đường đông, thành bước chân, thành ánh mắt, thành câu vọng cổ, thành bản nhạc mùi… 


Saigon, vẫn ngày rạng rỡ và đêm huy hoàng, vẫn mãi là “một cõi ta bà, nơi mà nhà chùa nằm cạnh nhà thổ, trăm ngàn thứ chìm nổi, mặt tiền mặt hậu, đủ chủng tộc, đủ tôn giáo, đủ khuynh hướng , đủ giai tầng, đủ món ăn chơi, đủ lối chơi, đủ hẻm hóc, ánh sáng rất sáng, bóng tối rất tối…” (Bửu Ý) 


Và trong 1 sự yếu thế (biết sao được, trước những chiêu bài của thế lực) đành phải ngậm ngùi “Chúng ta chỉ còn mãi mãi những gì đã mất đi vĩnh viễn..” (Mai Thảo)


Saigon đang cất tiếng trong những im lặng dữ dội!...


Hãy nghiêng đời xuống, hãy lắng nghe trong từng va chạm với mảnh đất này...Đi cho sâu ngõ nhỏ bềnh bồng mây bông giấy Tân Định, bước cho tận cùng “đêm khuya ngõ sâu như không màu” Đakao, nghe cho rõ tiếng gõ xe mì dạo Phú Lâm, bước cho vang tiếng guốc vỉa hè Tự Do , gọi cho to kinh koong của chiếc xích lô Đồn Đất , im cho tròn tiếng lá rụng hè đường Nguyễn Du, ngửi cho đầy hồn me xơ xác Gia Long, nếm cho trọn ly chè Đèn Năm Ngọn, nghe cho thấm một bài vọng cổ khu Vườn Chuối, chạm cho ngất ngây giọt mưa bến Bạch Đằng, đi cho hết một đêm hoang vu Chợ Lớn, ngắm cho say mềm tà áo Trưng Vương, thắp cháy kỳ cùng nén nhang Lăng Ông ... ,

đó là tiếng nói của im lặng ... của một Saigon đằm thắm giấu mình trong những xô bồ và sáng lòa trên những nát tan. ....đó là những căm bặt dữ dội nhưng cũng rất dịu dàng...mà Saigon đang mang trong lòng, đó là những lời im lặng..đa ngôn, im lặng để lắng nghe, im lặng để nhìn lại...

"Hãy thinh không nhé, hãy trùng khơi/ Hãy im lặng đến thời lên tiếng/ Vì tiếng em cao vọng tuyệt vời" (Duyên Anh) 

Saigon, Saigon, Saigon…"Tiếng động nào gõ nhịp khôn nguôi", tiếng động nào thôi thúc được gọi lên trìu mến, mãi mãi, không ngừng!

huyvespa@gmail.com

Aug 22, 2014
Iphonegraphy pics taken by me











. . . . . . . IMG_5689 IMG_5690 . . IMG_5693 IMG_5694 . IMG_5696 IMG_5697 IMG_5698 IMG_5699 IMG_5700 IMG_5701 . IMG_5703 IMG_5704 IMG_5705 IMG_5706 IMG_5707 IMG_5708 IMG_5709 IMG_5710 IMG_5711 IMG_5712 IMG_5713 IMG_5714 IMG_5715 IMG_5716 IMG_5717 IMG_5718 IMG_5719 IMG_5720 IMG_5721 IMG_5722 IMG_5723 IMG_5724 IMG_5725 IMG_5726 IMG_5727 IMG_5728 IMG_5729 IMG_5730 IMG_5731 IMG_5732 IMG_5734 . .


.






Tạp chí Hiện Đại do Nguyên Sa chủ trương, Chủ bút: Thanh Nam, Tổng thư ký: Thái Thủy. Hiện Đại sống được 9 số từ tháng 4-60 đến 12-60.


. . . . . . . . . . . . . IMG_5756 . .