Thứ Sáu, 8 tháng 4, 2011

Chưa đi vội về sau...

"...Tuổi là cây bút thon thon ngọc ngà
Tuổi là sách thơm, trong như ngoài bìa
Tuổi là tay viết xanh xanh hàng chữ
Ép trong đôi tờ, cánh bướm đã khộ"...
(TUỔI THẦN TIÊN - PHẠM DUY)

Một buổi trưa nào đó rất xa...ngàn xa...Tôi không nhớ rõ đó là buổi trưa nào, ngày tháng nào...Chỉ biết những ngạt ngào tuổi nhỏ, niềm êm đềm xa xôi ấy...đến giờ vẫn chưa thể nào nhạt tan...Như một vết sâu ngọt ngào mà dư hương còn vương vấn mãi không rời...

Một chú bé, đã lén bỏ ngủ trưa, say sưa khám phá ra một kho tàng quý giá trong những góc tủ phủ đầy dấu vết thời gian,,,Những TUỔI NGỌC, TUỔI HOA, những tập sách hoa niên....như một đám mây hoang đường, tuôn những giọt mưa mát trong hiền hòa đủ làm một "trưa vàng, cỏ biếc, vườn xanh"....thêm huyền ảo, thêm dịu dàng...Những giấc mơ dịu dàng, mà sau này, tôi cư nghĩ về nó mãi, trong đời sống...và trong cả...những giấc mơ.

Ngày ấy, những tập san hiền hòa cuốn hút tôi...vì những hình ảnh nhiều sắc màu...những sắc màu mà bất kì tụi con nít nào, trong thời kì ti vi còn là những chiếc hộp trắng đen...cũng dễ dàng mê mẩn..

IMG_3152.jpg
(bìa TUỔI NGỌC - bộ mới, sau 1 thời gian đình bản - số 1 - phát hành năm 1971)

Tôi chưa thể hiểu được những giá trị bên trong những kỉ vật nhỏ nhắn ấy...Tôi chưa thể nào cảm được những kỉ niệm mà mẹ tôi, vẫn thường hay nhắc nhớ, về một thời chưa xưa nhưng đã mãi xa của mẹ, về những sạp báo ngay trước nhà với những MAI, những VĂN, những SÁNG TẠO, những BÁCH KHOA, những truyện tuổi hoa niên...một thời ai cũng say mê !

Những tập san hoa mộng dễ thương & nhân văn như vậy...trong một cuộc "thanh trừng" của ...những người đến sau...đã biến mất hẳn..


IMG_3155.jpg

Mỗi bìa báo là một bức tranh, dễ thương, hoa mộng, và rất "tuổi vừa lớn"... (hầu hết bìa là do VI VI vẽ)
.....

Tôi vừa tìm thấy cơn mộng tuổi nhỏ ấy, khỏi nói, vui mừng đến cỡ nào. Đọc lại những TUỔI NGỌC, những NGÀN THÔNG...từ 1971 giống như đang "Đi trong chuyện cũ ngày xưa" mà " Trong lòng thương nhớ cơn mơ lạ kì"...Trải qua bao thăng trầm, bao đổi dời, bao xa cách, cầm trên tay những ấn phẩm này, mà tôi rưng rưng một niềm cảm hoài khó tả...

Thời gian xóa mòn tất cả, nhưng lại làm đầy những tiếc nuối sâu nặng nhất....Niềm tiếc nuối tuổi nhỏ..phải chăng, đã được đền đáp, cho tôi?

Trong thời lửa đạn, những "tuổi vừa lớn" thời ấy đã có một món ăn tinh thần tuyệt với đến thế nào...Những khuôn chữ, những ánh thơ, những đoạn văn...(chắc) hẳn là những nhân tố để tạo nên những tâm hồn, những tâm hồn đẹp của một thế hệ như thế. Tôi còn ngạc nhiên vì những cung cách nhã nhặn, những chia sẻ nhiệt tâm từ tờ báo đến bạn đọc, một thái độ trọng thị, chân thành nhưng không kém phần thân ái giữa những con người đằng sau mỗi ấn bản đến với hàng hàng lớp lớp những tuổi ngọc hoa niên...

IMG_3157.jpg

Xin cho em, một chiếc áo dài
Cho em đi, mùa Xuân tới rồi
Mặc vào người rồi ra
Ngồi lạy chào mẹ cha
Hàng lụa là thơm dáng tiểu thơ

(TUỔI NGỌC - PHẠM DUY)
"Mỗi lần xuất bản báo là một lần hồi hộp. Như cậu trai vừa lớn chờ đợi người tình ở gốc cây. Cây khuất nhất trước cổng trường con gái. Như thí sinh làm bài dở chờ đợi nghe kết quả. Không sai chút nào. TUỔI NGỌC. Tuần báo của tuổi vừa lớn, xin được coi giống như một bài thi làm dở của thí sinh chăm học. Và bạn đọc sẽ là thầy chánh chủ... khảo tuyên bố kết quả. Nếu bạn phán hai tiếng "Đọc được" có nghĩa là TUỔI NGỌC đã đâu vớt (DUYÊN ANH - chủ tòa soạn báo TUỔI NGỌC viết trang đầu bộ TUỔI NGỌC mới, số 1, phát hành 27/05/1971)



Những DUYÊN ANH, TỪ KẾ TƯỜNG, MAI THẢO, NGUYỄN XUÂN HOÀNG, ĐINH TIẾN LUYỆN,ĐINH HÙNG, TRẦM MIÊN....Những ÁO TIỂU THƯ, QUÁN TRỌ TUỔI TRẺ,TRANG NHẬT KÍ CỦA QUỲNH, HUYỀN XƯA, THƠ CỦA THƯỞ VỪA LỚN...thân & thương lạ!!!

Còn đây nữa, những lời giới thiệu về tập san NGÀN THÔNG:
"Tươi đẹp như cánh hoa mới nở/ Trong sáng như giọt sương mai/ Hướng thượng như ngọn thông cao vút/Mơ mộng như dòng sông xanh/ Nồng nàn như nắng ấm/ Dịu dàng như ngọn gió đầu xuân"

Hiền & dễ thương hết sức !

IMG_3160.jpg


Một thời kì khói lửa, những giọng văn hiền hòa...Sự đối lập mới đẹp đẽ làm sao...Những  mượt mà như một tấm lụa mỏng tang, ai thả giữa thinh không, ai đem đến cuộc đời, làm cho cuộc sống bớt khô khan hơn, và vì thế, cuộc đời dài rộng đó đáng sống hơn! Phải không nhỉ?
....

Cũng trong một buổi "trưa vàng, cỏ biếc, vườn xanh"...như hôm nay, tôi, lại một mình, bước vào khu vườn thơ mộng ấy...Cuộc đời này qua rộng, kỉ niệm ..cũng thênh thang, giờ đây, còn lại trên tay, là những kỉ niệm thành hình, kỉ niệm không chỉ của riêng tôi, mà còn của một thời, còn của nhiều người.

Ô hay, chăng...."Tôi đang mơ giấc mộng dài"???
....
"Mộng này là thần tiên
Mộng và người quyến luyến
Và chập chờn những bóng dáng quen"

.....

Thì đành vậy, "của tin" cũng " còn một chút này làm ghi"!

huyvespa@gmail.com

IMG_3161.jpg


IMG_3166.jpg

Khi mới nhớn, tuổi mười lăm, mười bảy,
Làm học trò mắt sáng với môi tươi
Ta bước lên chân vẫn dạo bên người
Ngoài cặp sách trần ai xem cũng nhẹ !

Đời thấp thoáng qua học đường nhỏ bé
Phố phường cuộc sống mới lên hoa
Ta ngồi nghe những tiếng thị thành xa
Hồn lơ đãng mộng ra ngoài cửa lớp

Nắng thuở đó khiến lòng ta hồi hộp
Ta nhìn cao mới rõ bị giam cầm
Ôi tiếng nào vang bốn bức tường câm ?
Không khí nặng mơ hồ thầy với bạn

Ta lớn lên, bước đường không giới hạn
Có lẽ đâu kiềm giữ nổi tay người
Tuổi hoa hồng kiêu hãnh của ta ơi !
Tình đã hẹn ở trên đường nắng mới

Ta ném bút dẫm lên sầu một buổi
Xa vở bài, mở rộng sách ham mê
Đã từng phen trèo cổng, bỏ trường về
Xếp đạo đức dưới bàn chân ngạo mạn

Đời đổi mới từ ngày ta dấy loạn
Sớm như chiều hư thực bóng hoa hương
Ta ra đi tìm lớp học thiên đường
Và khi đó thì mẹ yêu ngồi khóc...

Ôi ! khoái lạc những giờ trốn học
Những bình minh xuân đẹp, những chiều thu !
Bao cảnh nước mây đằm thắm hẹn hò
Khi biếng gặp nhớ nhung pha màu áo

Hỡi thành đô với linh hồn bách thảo
Còn nhớ ta chăng, tuổi trẻ tóc bay ?
Làm học trò nhưng không sách cầm tay
Có tâm sự đi nói cùng cây cỏ

Riêng ta nhớ những trưa hè sắc đỏ
Đường hoàng lang nắng động lối đi quen
Nhìn bóng cây chen bóng mộng hư huyền
Ta đến đó lần đầu nghe rạo rực...

Thấy phảng phất hình đôi vai, bộ ngực
Làn môi tươi in một nét son hồng
Cặp má đào phơn phớt ánh phù dung
Đầu lả lướt mái tóc dài sóng gợn ?

Ta ngây ngất cả tấm thân vừa lớn
Bỗng rùng mình thở vội ánh dương qua
Tưởng hương thơm một da thịt đàn bà.
(KHI MỚI NHỚN - thơ ĐINH HÙNG, đăng trong TUỔI NGỌC những số đầu)
IMG_3180.jpg IMG_3179.jpg IMG_3174.jpg IMG_3174.jpg IMG_3177.jpg


Những chân dung của ai? Của một thời hay của một đời?!!!


Lời mời dễ thương hết sức!

IMG_3183.jpg

Những bài thơ viết tay, ngày nay hiếm thấy trên các tập san!

IMG_3173.jpg

IMG_3165.jpg

Tuổi "teen" thời đó nghe PHẠM DUY, TCS.. Đọc DUYÊN ANH, MAI THẢO, TỪ KẾ TƯỜNG...

IMG_3169.jpg

IMG_3167.jpg


..đến quán CÂY TRE nghe nhạc KHÁNH LY hát, ra rạp xem NHƯ HẠT MƯA SA...

IMG_3159.jpg
IMG_3154.jpg





19 nhận xét:

..Gió Heo May nói...

H làm chị giật mình như gặp lại mình ngày xưa ấy ...
Thời chị vừa lớn những tờ báo học trò này là một cuộc đời mới tuyệt đẹp . Chị không hề bỏ một tờ Tuổi Ngọc nào .. Báo Ngàn Thông là tờ báo có thầy dạy Văn chị làm chủ bút : Thầy Đảo Quang Mỹ ...
Hồi ấy chị cũng đã tập tành viết , tập tành làm thơ nhưng giấu nhiều hơn gửi báo ...

Sau này tờ Áo Trắng là một phiên bản của Tuổi Ngọc nhưng không thể giữ được cái vẻ tinh khôi của Tuổi Ngọc ngày nào ...
Những hình ảnh của Huy làm tự dưng mà chị nhớ đến nao lòng ... Cám ơn em

[H]UY! vespa nói...

chị GIÓ ơi, em nghĩ, nếu ngày xưa ấy, chị dám gửi bài của mình nhiều hơn nữa...thì bây giờ...chị cũng là một nhà văn nổi tiếng rồi:)

..Gió Heo May nói...

Chị mà là nhà văn bây giờ thì chị không là gioheomay nữa H ơi ...:))

[H]UY! vespa nói...

dạ, em cũng thấy ÁO TRẮNG là 1 phiên bản của TUỔI NGỌC, đó cũng là 1 nỗ lực lớn để ươm mầm những tâm hồn đẹp trong thời đại "em theo đời cơm áo, mai ra cùng phố xôn cao" như thế này!

Nhưng, đúng như chị nói, cái "ambience" có một không hai của TUỔI NGỌC, những gì trong veo nhất, những sâu lắng nhưng đầy thi vị..không sao tìm lại được trong bất cứ ấn bản nào sau này, chứ khôgn riêng gì ÁO TRẮNG...Đó có lẽ là một "tâm trạng" của "thời đại" mà chỉ có thời đó, ngày đó...mới có! Phải không chị?

..Gió Heo May nói...

Thật ra nói thế thì hơi bất công với thế hệ trẻ bây giờ H ạ ... Tuổi trẻ nào cũng có cái "nghiêng" cái "tràn" của nó ...chỉ là : thời của chị hình như tuổi trẻ ít tính toán hơn , ít "lăn theo đời cơm áo" hơn, nên dường như lãng mạn hơn , trong trẻo hơn là thế .....

Tại sao thì đúng là "Tại nhiều điều..." và sự đổi thay đó là tất yếu ...Ai cũng sẽ có ngày ngoảnh lại phía sau mình _ nơi cái thời đẹp nhất càng ngày càng trở nên xa dần nhưng lại đầy tiếc nhớ... Thời chị ngoảnh lại vẫn tinh khôi .... Mong thời của em , của đám trẻ sau này ...vẫn thế ..
Chỉ sợ ..... !

Thuan Nguyen nói...

Rất tiếc là chị đã không còn giữ được những tạp chí theo bên mình từ thời thiếu nữ .Tuổi Hoa, Tuổi Ngọc là bạn đồng hành . Chị không bao giờ quên được những bài viết dành cho lứa tuổi mới lớn của những tạp chí này . Cũng là một cách viết nhưng hoàn cảnh thời bấy giờ lại khiến cách nhìn trong veo hơn , hồn nhiên hơn , sống động hơn và thật là ấm áp .
Ngày trước Tuổi Ngọc cũng gần như là phiên bản của Mlle Age Tendre của Pháp , nhất là mục Ngọc thân mến ( Chère Anne của Mlle Age Tendre ) mà người cầm chịch chính là phu nhân của nhà văn Duyên Anh .Hồi đó chị được xem cả hai loại tạp chí , dù gần như là một phiên bản nhưng TN cũng có nét rất riêng của nó chính là những bài viết hay , kể cả mục khoa học của nhà văn Nguyễn Mạnh Côn ( chị thích nhất là mục này )
À..nói về chuyện xưa thì nhớ quá chừng .Cám ơn em - một thế hệ đi sau- đã giúp chị và chị Gió được sống lại với hoài niệm
Một hoài niệm đẹp của Sài Gòn .

[H]UY! vespa nói...

Nhờ chị nói em mới biết mục NGỌC THÂN MẾN là mục do phu nhân của ông DUYÊN ANH phụ trách, sao mà những chuyên mục, những bài viết ngày xưa nó thân ái và hiền hòa đến thể ta?"BẠN NGỌC", "BÔNG HỒNG CHO TÌNH ĐẦU","NGỌC THÂN ÁI", "TAY NGÀ", "CHẠP PHÔ","NHÌN XUỐNG CUỘC ĐỜI","DƯỚI BÀN HỌC"... Hiền và thân thương từ tên chuyên mục cho đến cách những người phụ trách gọi bạn đọc của mình: "bạn ngọc", những dòng nhắn gửi "nhớ nhe", những dòng tâm sự" vì NGÀN THÔNG nghèo lắm, nên ra trễ hoài"..nghe mà cứ rưng rưng...Mặc dù chưa từng cầm trên tay những ấn bản này những năm nó ra đời, nhưng không hiểu sao, nhìn trang bìa & đọc những chuyên trang ấy, giọng văn ấy....Cơ hồ như chạm lại một kỉ niệm đã từng đi qua, sống lại một thời...chưa từng..trải qua...Một cảm giác lạ lẫm lắm!

Những ấn bản này còn dễ gây xúc động bởi lẽ số phận của nó, ngoài thử thách vượt qua nghiệt ngã của thời gian, nó còn phải vượt qua những tàn bạo của chính "con người", muốn hủy hoại, muốn xòa tên nó mãi mãi khỏi cuộc đời này!

Thuan Nguyen nói...

Đôi khi chị tự hỏi : tại sao nó lại mang số phận nghiệt ngã như vậy ?

MinhTam . nói...

" Ngọc thân ái " mới đúng !

Thuan Nguyen nói...

Không phải là Ngọc thân ái , cũng không phải Ngọc thân mến ..mà chính xác là Ngọc mến.Chị type dư một chữ .

MinhTam . nói...

Ah...cảm ơn chị.

[H]UY! vespa nói...

"NGỌC MẾN" chị Thuần nói hình như là trong phiên bản đầu của TUỔI NGỌC, ra được 24 số, với tagline là TUẦN BÁO CỦA YÊU THƯƠNG.
10 tập em mua được là lần tái xuất gian hồ sau khi đóng cửa , năm 1971, trong đó có mục là NGỌC THÂN ÁI, tagline của báo không còn là TUẦN BÁO CỦA YÊU THƯƠNG NỮA (vì lí do là với tagline này, không phân định được target consumers của mình, nên bị lừng chừng giữa tuổi teen & tuổi ..nhi đồng), nên lần này lấy tên là TUẦN BÁO CỦA TUỔI VỪA LỚN...

Mấy bữa nay em đang đi tìm kiếm thêm, mà không may mắn được nữa...chỉ thấy toàn báo THIẾU NHI, THẰNG BỜM!

Thuan Nguyen nói...

Có thể em đúng .Trong thời gian đầu, mục do Ngọc phụ trách gọi là Ngọc mến .Còn sau đó thì chị không nhớ lắm và Tuần báo của tuổi vừa lớn trong khoảng thời gian này là chính xác .

MinhTam . nói...

Cảm ơn anh Huy, làm mình tưởng bị bịnh.....Mất trí nhớ !

Thuan Nguyen nói...

Chị xem tạp chí TN cách đây hơn 40 năm ...thành ra chỉ nhớ giai đoạn đầu , tức là khoảng năm 1969 . Vậy là trí nhớ cũng còn tốt , phải không em và Huy ? :)))

[H]UY! vespa nói...

Hehe, vậy là quá...tốt luôn rồi chị:)

Em đang định scan dần những quyển này rồi up lên....:)

Nhã Nam . nói...

Trang bìa của Tuổi Ngọc thường do Đinh Tiến Luyện (tác giả Anh Chi yêu dấu) vẽ. Còn Ngàn Thông, Tuổi Hoa, Thiếu Nhi thì mới do ViVi vẽ. ViVi - Võ Hùng Kiệt xuất thân từ một sư huynh La San nên hay vẽ tranh Công Giáo, hiện định cư bên Mỹ và vẫn vẽ.
Tuổi Ngọc nghiêng về lứa tuổi chớm yêu, mảnh đất sở trường cho văn thơ của Duyên Anh, Mường Mán, Đinh Tiến Luyện, Từ Kế Tường. Sau 75 chỉ còn Từ Kế Tường năng nổ trong làng báo (phó TBT báo Công An). Áo Trắng bây giờ đúng là bản sao (nhạt) của Tuổi Ngọc, cũng như Mực Tím cũng là bản sao (kém) của Ngàn Thông.

[H]UY! vespa nói...

@Nhanam: dù sao thì em thấy ÁO TRẮNG & MỰC TÍM cũng là 2 ấn phẩm dễ thương, còn nuôi dưỡng tâm hồn văn chương của tuổi trẻ, cách đây vài năm MỰC TÍM là một tờ báo khá, có nhiều bài hay:)..còn bây giờ thì....???!!

trịnh xuân hùng nói...

Huy ơi bạn còn giữ đầy đủ Tuổi Ngọc không. Có thể nào bạn scan và gởi cho tôi các bài thơ của Hạ Phúc Trầm không? Đã bẻ bút từ dạo đó. Bây giờ già rồi, rất mong có thể gom góp lại. Rất đa tạ trườc. xuanhungtr@gmail.com